Kornea Nakli Göz Nakli Değildir!

Halk arasında “göz nakli” olarak bilinen Kornea Nakli işlemi, kadavradan alınan saydam kornea dokusunun nakledilmesi işlemine deniyor. Türkiye’de yılda iki bin kornea nakli yapılıyor.

Yrd. Doç. Dr. Beril Küçümen
Göz Hastalıkları Uzmanı

Halk arasında kornea nakli “göz nakli” sanıldığına dikkat çekerek korneanın ve kornea nakli nedir?

Kornea gözün ön bölümünde bulunan kırıcılığı en yüksek, kubbe şeklinde olan  saat camı görünümündeki saydam tabakadır. Korneanın görevi göze gelen ışınları kırarak retina üzerine odaklamaktır. Korneanın arkasında gözün rengini veren iris dokusu bulunur. Kornea nakli, herhangi bir nedenle saydamlığını kaybetmiş korneanın merkezinden yaklaşık olarak 6-8 mm çapında bir doku parçasının çıkarılarak yerine vefat eden kişiden alınan saydam kornea dokusunun nakledilmesi işlemidir. Halk arasında adı geçen göz nakli diye bir işlem yoktur. Göz küresinin yerinden alınarak yerine sağlam bir göz küresi nakledilmesi mümkün değildir. Halk arasında kornea nakli göz nakli olarak ta bilinmektedir. Bugünkü teknoloji ve bilgilerle sadece kornea nakli yapılabilmektedir.

Kornea nakli yapılacak hastanın kornea dışındaki diğer göz bölümleri, özellikle retina tabakası ve optik siniri (göz siniri) sağlam olmalı, gözün bütünlüğü bozulmamış olmalıdır. Eğer arkadaki damar tabakası, sinir tabakası bozulmuş ise yapılacak kornea naklinin hiçbir yararı yoktur. Kalıtsal kornea hastalıkları (beneklenme hastalıkları); kornea tabakasının öne doğru sivrileştiği durumlar (keratakonus), geçirilmiş keratitler (kornea ülseri, herpes) delici kornea yaralanmalarından sonra, göz cerrahisi sonrası korneanın saydamlığını kaybettiği durumlarda, travma sonrası korneanın saydamlığını kaybettiği durumlarda kornea nakli ile tedavi edilebilen hastalıklardır. Kornea nakli sonrası kişinin tekrar görmesini kazanması için mutlaka gözün arkasındaki diğer yapıların (damar ve sinir tabakasının) sağlıklı olması gerekmektedir.

Türkiye’de yılda 2000 kornea nakli yapılıyor.Bunların büyük bir bölümü İstanbul ve Ankara’da bulunan göz bankalarından temin ediliyor. Çok gerekli olduğunda yurtdışındaki kornea bankalarından da kornea getirilebilir. Hasta kornea nakli için müracaat ettiği zaman yaklaşık 1 ay içinde ameliyat gerçekleşmektedir.

Göze rengini veren doku ( iris dokusu ) korneanın arkasında bulunan dokudur. Eğer ameliyattan önce iris dokusu sağlam ise kornea naklinden hemen sonra göz eski rengini alacaktır, yani renk değişikliği olmayacaktır.

Kutu
Kornea Nakli Olan Hastalar Nelere Dikkat Etmelidir?

- Kornea nakli olan hastalar özellikle ilk zamanlarda gözlerini kuvvetli ovuşturmaktan kaçınmalı, vurma çarpma gibi travmalardan korunmalıdırlar.

- Ameliyat olmuş gözünde ağrı, kızarıklık, görme bulanıklığı, ışığa karşı hassasiyet gibi şikâyetleri olan hastanın en kısa zamanda ameliyatı gerçekleştirmiş olan cerrahına ya da en yakın göz doktoruna ulaşması gerekir.

- Kornea reddinin erken tanı ve tedavisi ile takılan korneanın hiçbir hasar görmeden iyileştirilebilir.