Halk arasındaki “yaşlı kişilere bypass ameliyatı riskli” inanışı son yıllarda geçerliliğini yitirdi. Artık bypass ameliyatı olan kişiler arasında 70’li 80’li yaşların çoğalması dikkat çekiyor.
Prof. Dr. Süha Küçükaksu
Kalp Damar Cerrahisi Uzm.
Asistanlığımın ilk yıllarında 60’lı yaşlardaki bir hasta yüksek riskli olarak kabul edilirdi ve o kategoride işlem görürdü. Ama şimdi 60’lar aşıldığı gibi 70’lere hatta 80’lere geldik. Gelinen noktada yaşın kalp damar cerrahisi için önemli bir risk faktörü olmadığı ortaya çıktı. Bunun en önemli de nedeni insan ömrünün uzaması. Teknolojinin gelişimi yanında tıbbın insanlara sunduğu imkanlarla hastalıkların erken teşhis edilmesi ile insan hayatı uzadı. Yani artık “yaş yetmiş iş bitmiş” değil, aksine o yaşlarda biz işi devralıyoruz. Yüzyılın başında insan ömrü 50’li yaşlarda iken artık bu 80’li yaşlara geldi. Amacımız insanların daha uzun ve kaliteli bir uzun ömür yaşamaları... Bu nedenle şimdi 90 yaşına merdiven dayamış denilen 80’li yaşlardaki birçok hastaya rahatlıkla bypass ameliyatı yapabiliyoruz.
Tek kriter kendi işini yapabilmesi…
79 ve 80’li yaşlardaki bypass operasyonlarını “bir nevi anti-aging” şeklinde tanımlayabiliriz. Amacımız insanların fiziksel olarak aktif oldukları yaşları daha da uzatmak. Tabii burada fizik kondüsyon önemli. Bazı hastalarımız var 85 yaşında ama görüntüsü 65. O nedenle hastalarıma sorduğum tek soru var: Günlük ihtiyacını kendin mi görüyorsun? Bu sorunun cevabı evet ise ameliyat olabilir. Eski tabirle eli ayağı tutuyorsa ne kadar yaşlı olursa olsun gerekiyorsa ameliyatı öneriyoruz. Ancak bu safhada hastadan öte yakınları endişeli davranıyor. Onlara da aynı şekilde ‘hastanızın eli ayağı tutuyorsa kalp sağlığını düzelterek kimseye muhtaç olmadan hayatlarını devam ettirmelerini sağlamalıyız diyoruz.
Yaşlı hastalarda kalp damarları dışındaki damarlarda mesela beyni besleyen damarlarda kireçlenmeler, kolesterol plaklarının birikmesi gibi durumlar biraz daha fazla oluyor. O nedenle ameliyat sonrası komplikasyon risklerinin artabilme ihtimali var ama bu hiçbir zaman ameliyata engel değil. Çünkü ameliyat öncesi detaylı bir tarama yaparak risk durumuna bakıyoruz. Özellikle beyine giden damarları gözden geçiriyoruz. Gerekirse daha ileri tetkikler yaparak ameliyat sonrası oluşabilecek riskler varsa onları saptıyoruz. Ardından da hastayla ve yakınlarıyla durumu değerlendirerek bir karar veriyoruz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder