Zekâ Gelişimi İçin Sütten Vazgeçmeyin!

Yetersiz beslenme, beyin yapısına etki ederek hafıza ve öğrenme yeteneğini etkiler. Beyin gelişiminde etkili olan iyot, demir, çinko, folik asit, B12, B6, E ve A vitaminleri için süt içilmesi gerekir.

Prof. Dr. Neriman İnanç

Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fak.

Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başk.

 

Erken çocukluk döneminin sağlıklı geçirilmesi için beslenme, çevre ve eğitim etkilidir. Bu dönemde çocuk beslenmesinde ‘süt’ çok önemlidir. Çocukların beyin gelişimi anne karnındayken başlar, bu gelişim doğumdan sonraki ilk iki yılda hızlı olur.

Yetersiz beslenme; beyin fizyolojisi veya be­yin yapısına etki ederek hafıza ve öğrenme ye­teneğini etkileyebilir. Özellikle yetersiz beslenmeden kaynaklanan hasar beyin gelişi­minin kritik döneminde oluşursa geçici olmaz. Doğum öncesi dönemden itibaren beyin gelişimini etkileyen besin öğelerinin başlıcaları; proteinler, esansiyel yağ asitleri, iyot, çinko gibi mineraller, B_2, B6,  B_12, folik asit, E ve A vitaminleridir. Kadınların gebelik öncesi ve sırasında bu besin öğelerini yeterince alamamaları çocuğun zihinsel özürlü olarak doğma riskini artırmaktadır. Yaşamın ilk yıllarında büyük ölçüde tamamlanan beyin gelişimini en çok etkileyen şüphesiz anne sütüdür. Anne sütünden sonra bebeğin bir yaşından sonra tüketmeye başladığı inek sütü de içerdiği çinko, iyot, B grubu vitaminler (B₂, B₆, B₁₂) ve esansiyel yağ asitleri (araşidonik asit, linoleik asit) içeriği ile beyin gelişimine katkı sağlamaktadır.

Süt, gerçek anlamda yaşamsal bir sıvıdır ve yaşamın her evresinde gereklidir. Sütteki temel besin maddeleri protein, yağ, süt şekeri, mineral maddeler ve vitaminlerdir. Bir litre süt, çocuk ve yetişkinlerin günlük mineral ihtiyacının tamamını karşılayabilmektedir. Sütün içerisinde bulunan yağ çok zengin bir enerji kaynağıdır ve esansiyel (mutlaka dışardan alınması gerekli) yağ asitleri ile A, D, E, K vitaminlerini de barındırması açısından önemlidir. Ayrıca süt, ülkemizde yetersizliği çok olan B₂ vitamini ve B₁₂ vitamini için en iyi kaynaktır. Bir bardak sütte 6 – 8 yaş arasındaki bir çocuğun beyin gelişiminde ihtiyaç duyulan vitamin, iyot, çinko ve folik asit gibi vitamin ve mineraller bulunur. Özellikle çocukların zeka gelişimi için günde en az 2 bardak süt tüketmesi gerekir.