15 Şubat 2012 Çarşamba

Saç Neden Dökülür?

Prof. Dr. Abdülkerim AlpınarSaç tellerinin belli bir yaşam döngüsü vardır. Sağlıklı her insanın günde ortalama 60- 80 adet saç teli dökülmektedir. Bu sayı bazı durumlarda günde 100 adede kadar çıkabilir…


Prof. Dr. Abdülkerim Alpınar
Tıbbi Bitkiler Uzm.





Dökülen saç teli sayısı günde 100 telden fazla ise dikkate alınması gereken bir saç dökülmesi sorunu söz konusudur.


Saç dökülmesinin çok farklı sebepleri olabilir. En sık görülen dökülme şekli, erkek tipi dökülme olarak adlandırdığımız ancak hem erkek, hem kadınlarda görülebilen, daha çok ön ve tepe kısımlarda seyrelme ve açılmayla giden androgenetik alopesi’dir.

Saçta dökülme sorunu yaşanmasına neden olan diğer sebepler;
ilaç tedavisi, ameliyatlar, hızlı ve belirgin kilo kaybı, anemi, tiroid bozuklukları gibi hastalıklar, stres, aşırı yorgunluk, mevsim değişiklikleri ya da hamilelik, menopoz dönemindeki hormonal değişiklikler gibi fizyolojik süreçler sayılabilmektedir. Bunlara ise ‘Dönemsel Dökülme’ denir. Bunlar dışında bazı deri hastalıklarının saçlı deriyi etkilemeleri ya da saçlara uygulanan kimyasal işlemler sonucunda da saç dökülmeleri yaşanmaktadır.



Kimlerde, hangi yaş ve mevsimlerde daha çok görülür?
Erkeklerde saç dökülmesi genetik yatkınlık durumuna göre ergenliğe girişten itibaren her yaşta başlayabilir, genellikle yaş ilerledikçe görülme sıklığı artar. Erkeklerde alın ve tepe bölgesinde saç dökülmeleri görülmeye başlar. Ense ve kulak üstündeki saçlar korunur.


Kadınlarda saç dökülmesi erkeklere göre daha geç yaşlarda ve genellikle ön saç çizgisi korunurken, şakaklarda ve tepe bölgesinde seyrelmeyle başlar. Menopoz döneminde daha belirgin hale gelir. Ve bu sorun saç dökülmesine yatkın olanların yaklaşık üçte birini etkiler.


Bunların yanı sıra dönemsel saç dökülmesi her yaşta görülebilir. Gebelik sonrası doğum, düşük ya da kürtaj, doğum kontrol hapı kullanımı ve çok sıkı diyetler tetikleyici faktörler olabildiğinden kadınlarda daha sıktır. Bazı kişiler mevsim geçişlerinde (bahar-sonbahar aylarında) daha yoğun dökülme yaşadıklarını ifade etseler de genel olarak her mevsimde dökülme yaşanabilir.


Etkileyen faktörler nelerdir?
Saç dökülmesinde rol oynayan 2 temel faktör kalıtımsal özellikler ve hormonların saç kökü üzerindeki etkileridir. Kadınların çoğunda kan testlerinde hormon düzeyleri normal olarak gözlemlenmesine rağmen saç köklerinin bu hormona artmış bir duyarlılığı söz konusudur. Özellikle saç dökülmesinin yanı sıra adet düzensizliği, kıllanma artışı, kısırlık, ağır akne gibi şikâyetler de yaşanıyorsa saç dökülmesinin hormonal bozukluğa bağlı olma olasılığı daha yüksektir.


Geçici-dönemsel saç dökülmesi toplumda en sık bilinen ve en sık karşılaşılan şekli doğum sonrası kadınlarda ortaya çıkan dökülmedir. Bunun dışında doğum kürtaj ve düşük sonrası, doğum kontrol haplarının bırakılması ya da değiştirilmesini takiben de görülebilir. Ayrıca yüksek ateşli hastalıklar, büyük travmalar (fiziksel ya da duygusal), çok sıkı diyet ve kısa sürede ani kilo kaybı, ciddi stresler de beraberinde saç dökülmesini getirebilir. Saç dökülmesi tetikleyici olaydan 1,5-4 ay kadar sonra ortaya çıkmaktadır. Geçici saç dökülmesinde dökülmeye neden olan faktör ortadan kalksa bile dökülme 1 yıla kadar uzayabilmektedir.



Hamilelik ve doğum sonrasında saç dökülmesi nasıl seyreder?
Doğum öncesi ve sonrasında kadınlarda görülen saç özelliklerinden büyük ölçüde hormonal değişimler sorumludur. Örneğin anajen evrenin ( büyüme evresi) uzamasına yol açan östrojen hormonunun doğum öncesi fazla olması saçların daha az dökülmesine yol açarken, aynı hormonun doğum sonrası düşüşü saçlarda dökülme sorununun yaşanmasına neden olur. Doğum sonrası genellikle 1.- 4. aylar arasında başlayan dökülme artışı en fazla 6 ay içinde normale döner ancak nadiren de olsa saçların eski dengesine ulaşması bazen 1 yıllık bir sürede olabilir. Doğum sonrası normalin 3 katı kadar dökülme olabilmektedir. Emzirme esnasındaki prolaktin hormonuna bağlı olarak da saçlar normalden fazla dökülebilir.


Hamilelikte yaşanan stres, yanlış beslenme, demir eksikliği ve sigara içilmesi de saç dökülmesi sorununun yaşanmasına neden olan ek faktörlerdir. Sigara içilmesinin kandaki saç sağlığı için önemli çinko miktarını düşürdüğü, buna karşılık kadmiyum ve kurşun miktarlarını arttırdığı bilinir.


Sonbaharda doğum yapanlarda hormonal değişimlere ek olarak mevsimsel geçişe rastlanması nedeniyle de saç dökülme sorunu yaşanabilmektedir.

Piyasadaki saç dökülmesini önleyici kozmetik ürünler güvenilir mi?
Ürün seçiminde saç dökülmesine karşı etkinliği ve güvenilirliği kanıtlanmış ürünler tercih edilmelidir. Vitamin, mineral, flavonoitler gibi içeriğinde saç dökülmesine karşı etkili olan bitkisel maddeler barındıran ürünler güvenle kullanılabilir.


Saç dökülmesine karşı etkili ürünler ne kadar sürede etki göstermeye başlar?
Saç dökülmesine karşı ürünlerin etki süresi kişiden kişiye göre değişmektedir. Bazı ilaçların kullanılması durumunda veya bazı hastalıklarda saç dökülmesine karşı etkinin ortaya çıkması zaman alabilmektedir.


Saç dökülmesi durduğunda dökülmeye karşı ürün kullanmaya ara verilmeli midir?
Dökülmeye karşı ürünlerin etkisini göstermesi için sürekli ve düzenli kullanım önerilmektedir. Saç dökülmesi durduğunda dökülmeye karşı ürünlerin kullanımına ara verilirse dış etkenler ve hormonlar saç kökünü tekrar olumsuz yönde etkilemeye ve saç kısa sürede tekrar dökülmeye başlar.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder