15 Şubat 2012 Çarşamba

Kızamık Aşısı İle Çocuğunuzu Sspe Hastalığndan Koruyun

Son zamanlarda basında sıkça yer alan ve ailelerin kafasını karıştıran SSPE, kızamık mikrobunun yol açtığı bir beyin hastalığıdır. Hastalıkla kızamık aşısı arasında bağlantı varmış gibi yanlış anlaşılmalara yol açan bazı haberler aileleri aşı yaptırmaktan alıkoyuyor.


Dr. Tamer Pehlivan




Oysaki kızamık aşısı çocuğunuzu kızamıktan koruduğu gibi SSPE’yi de önler. Çocuklarınızın sağlıklı geleceği için aşılarını yaptırınız. Dikkat!!! Hastalık kızamık aşısı olmayan çocuklarda daha fazla görülüyor...


SSPE HASTALIĞI NEDİR?
Subakut Sklerozan Panensefalit (SSPE) sadece çocuklukta “kızamık” hastalığı geçirenlerde görülür. Hastalık kızamık geçirildikten yaklaşık 10 yıl kadar sonra ortaya çıkar. Çocuklukta geçirilen kızamığın ağır ya da hafif olması SSPE oluşumu riskini etkilemez. Hatta döküntü olmadan (gizli) geçirilmiş kızamıklardan sonra da SSPE olabilir. Kızamıkların yüzde 20’ye varan bir oranı döküntü olmadan seyretmekte ve tanı almamaktadır. Kızamık hastalığının ülkemizde halen görülmesi, hatta salgınlara yol açması nedeniyle SSPE de ortadan kaldırılamamaktadır.



KIZAMIK AŞISI OLMAYAN ÇOCUKLAR DA RİSK ALTINDA
SSPE temel düzeyde açıklayacak olursak kızamık virüsü enfeksiyonunun (beyin iltihabı) sebep olduğu bir merkezi sinir sistemi hastalığıdır. Kızamık veya kızamık benzeri bir virüsün neden olduğu, az rastlanan ölümcül bir nörolojik hastalık olarak da tanımlanabilir. Hastalık kızamık aşısı olmayan çocuklarda daha fazla görülmektedir. SSPE; özellikle çocuklarda, nadir de olsa yetişkinlerde görülebilen, genellikle kırsal bölgelerdeki erkeklerde kızamık enfeksiyonundan birkaç yıl veya 10 yıl sonra bile ortaya çıkabilen, ülkemizde daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde  rastlanan bir hastalıktır. Erkek çocuklarda kız çocuklara oranla daha sık görülmektedir. Hastalığın sebep olduğu patolojik değişiklikler özellikle tek bir organda; beyinde gerçekleşmektedir. Hastalarda sırasıyla spastiklik, koma ve 6 ila 12 ay içinde ölümle sonuçlanan ilerlemeli beyin işlevi kaybı görülür. SSPE  önceleri tipik bir nörolojik hastalık örneği olarak düşünülmesine rağmen günümüzde kompleks bir temel nörolojik sorun olarak tanınmaktadır. Bu hastalık, nadir olarak -genelde bir milyon çocukta bir vaka- görülmesine karşın son 40 yıldır bilimsel literatürde daha kapsamlı bir şekilde yer almaktadır. Modern tıpta henüz kesin bir tedavisi yoktur. Ancak hastalığın seyri yavaşlatılabilmektedir.



Hastalığın Nedeni
SSPE, beyin iltihabıyla belirli ilerleme kaydeden nörolojik bir hastalıktır. Hastalık kızamık virüsünün reaktivasyonu yani aktif hale gelmesi veya kızamık virüsüne uygunsuz bir bağışıklık yanıtı verilmesi sonucu gelişebilir. Kızamık virüsünün hangi şekilde ve değişiklikler sonucu SSPE’ye yol açtığı hala sırrını korumaktadır. Ayrıca SSPE virüsünün topluluk içinde bulaşarak yayıldığı iddiası bilimsel hiçbir kanıta sahip değildir.



Belirtileri
Öncesinde normal gelişimi olan bir çocukta (ya da genç erişkinde) birkaç hafta-birkaç ay içinde gelişen; yürümede bozulma, unutkanlık, konuşmada bozulma, davranış değişikliği, başın öne doğru düşmesi ya da vücutta gevşeme, silkinme şeklinde çok kısa süreli nöbetler en tanımlayıcı belirtilerdir. SSPE ilerleyici bir hastalıktır. Ancak bazı hastalarda (yaklaşık 10 hastadan birinde) ilerlemenin olmaması, hastalıkta duraklama, hatta kendiliğinden iyileşmenin görülmesi mümkündür. Başlangıç bulguları; hafıza kaybı, irritabilite (uyarılara yanıt vermede görülen bozukluklar), nöbetler, istemsiz kas hareketleri ve/veya davranış değişiklikleridir.
SSPE hastalığının ilerlemesi ise 4 aşamada meydana geliyor:
 1. Dönem: Unutkanlık, sinirlilik
 2. Dönem: Sıçramalar başlıyor. Tek başına yemek yiyemez.
 3. Dönem: Hasta yatağa bağımlı hale geliyor. Burundan sıvıyla beslenmesi gerekir.
 4. Dönem: Komaya giriyor. Yıllarca sürebilecek koma ölümle sonuçlanır.



TEDAVİ:
SSPE hastalığından korunmanın en önemli yolu kızamık aşısı olmaktır. Kızamık aşısı olmamış çocuklarda hastalığın görülme riskinin aşı yapılana göre 20-30 kat daha fazla olduğu  bilinmektedir. Hastalığın en erken 6 hafta içinde ölüme sebebiyet verdiğini belirten doktorlar, iyi bakımla 20-25 yıl daha yaşayan vakalara rastlandığını belirtiyorlar. Tıbben kesin tedavisi olmayan bu hastalığın sadece virüsün yayılmasını geciktiren ilaçlarla seyri yavaşlatılabiliyor.
HASTALIK ÜLKEMİZDE ARTTI MI?


SSPE hastalığı kızamık virüsünün yol açtığı, ağır seyirli ve ilerleyici bir beyin hastalığıdır. KIZAMIK AŞISI KESİNLİKLE SSPE’YE NEDEN OLMAZ; aksine bu hastalığa karşı korur. Kızamık aşısının yaygın uygulandığı ülkelerde uzun yıllardır SSPE görülmemektedir.
Çocuk felci aşısının yaygın uygulanmasıyla dünyanın büyük bir kısmında ve ülkemizde çocuk felci hastalığı ortadan kalkmıştır. Benzer şekilde kızamık aşısının da yaygın olarak yapılması sayesinde hem kızamık hastalığı hem de SSPE ortadan kalkacaktır.
Bilimsel veriler ışığında, şu anda Türkiye’de uygulanmakta olan aşı takviminde yeralan 2 doz kızamık aşısı yeterlidir. Bir kısım basında yer alan, bilimsel değeri olmayan asılsız ve yersiz açıklamaların konuyla uzaktan yakından ilgisi yoktur ve bunlar yanlış bilgiler içermektedir.
Özetle; anne ve babalar, kızamık aşısı çocuğunuzu kızamıktan koruduğu gibi SSPE’yi de önler. Çocuklarınızın sağlıklı geleceği için görevinizi yerine getirerek aşılarını yaptırınız.
SSPE hastalığına dünyada bazı ülkelerde rastlanmaması kızamık hastalığının görülmemesinin bir sonucudur. Türkiye’de 2002 yılında başlatılan “Kızamık Eliminasyon Programı” başarıya ulaştığı zaman sadece kızamık hastalığı, SSPE değil, daha fazla görülen ve öldürücü olan zatürre, beyin iltihabı gibi kızamığın diğer komplikasyonları da artık görülmeyecektir.
SSPE ve diğer kızamığa bağlı komplikasyonlar aşılanmamış, aşılandığı halde yeterli bağışıklık düzeyine ulaşmamış veya aşılanmadan önce kızamık geçirmiş çocuklarda ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle zamanında yapılması gereken aşılamanın önemine dikkat çekilerek ailelerin çocuklarını aşılatması sağlanmalıdır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder